Als ondernemer, aandeelhouder of bestuurder wil je natuurlijk dat alles binnen de onderneming goed loopt. Maar wat doe je als je twijfelt aan keuzes tussen het bestuur of wanneer er conflicten zijn tussen aandeelhouders en directie? Hiervoor is het enquêterecht in het leven geroepen. In deze blog lees je hoe het enquêterecht in zijn werk gaat, wanneer je het in kunt zetten en waarom het slim is om dit samen met een advocaat te doen.

Wat is het enquêterecht?

Het enquêterecht is een juridische procedure waarmee je onderzoek kunt laten doen naar het beleid en de gang van zaken binnen de onderneming. Dit gebeurt via de Ondernemingskamer van het Gerechtshof Amsterdam. Zij onderzoeken dan of er sprake is van een wanbeleid binnen een onderneming.

De Ondernemingskamer kan niet alleen zo’n onderzoek starten, maar ook direct ingrijpen als dat nodig is. Bijvoorbeeld door bestuurders te schorsen of een tijdelijk bestuur aan te stellen.

Het doel van het enquêterecht is om misstanden aan te pakken en te zorgen dat de onderneming weer goed gaat functioneren. Het is een belangrijk instrument om de rechten van aandeelhouders, bestuurders en andere belanghebbenden te beschermen.

Wanneer gebruik je het enquêterecht?

Je kunt een enquêteprocedure starten als je serieuze twijfels hebt over het beleid binnen een onderneming. Denk aan:

• Onduidelijke of tegenstrijdige besluiten van het bestuur.
• Besluiten die duidelijk niet in het belang van de onderneming zijn.
• Een conflict tussen aandeelhouders en het bestuur.

Voordat je een enquêteverzoek indient bij de Ondernemingskamer Amsterdam, moet je de bezwaren ten aanzien van het beleid van de onderneming kenbaar maken aan het bestuur. Zij krijgen dan de kans oom die bezwaren weg te nemen. Pas als dat niet lukt, kun je de stap naar de Ondernemingskamer zetten.

Bovendien geldt er een drempel voor wie een enquêteverzoek mag doen. Bij een b.v. moet je als aandeelhouder minstens 10% van de aandelen hebben. Bij een beursgenoteerde n.v. ligt de grens op 1%.

Hoe verloopt een enquêteprocedure?

Wil je een enquêteprocedure starten? Dan is het goed om te weten hoe zo’n procedure precies verloopt. De Ondernemingskamer kijkt naar jouw verzoek, laat het bestuur reageren en beslist vervolgens of er een onderzoek komt. Hieronder lees je stap voor stap hoe het werkt. 

Stap 1: Het verzoek indienen

Je begint met een verzoekschrift aan de Ondernemingskamer Amsterdam. Daarin leg je uit waarom je twijfelt aan het beleid en wat je precies onderzocht wil hebben. De verzoekende partij kan bijvoorbeeld een aandeelhouder of een groep aandeelhouders zijn, maar ook de ondernemingsraad of de vennootschap zelf.

Stap 2: Het verweer

Het bestuur krijgt de kan om op jouw verzoek te reageren. Zij dienen een verweerschrift in waarin zij hun kant van het verhaal geven.

Stap 3: De mondelinge behandeling

Er vindt een mondelinge behandeling plaats bij de Ondernemingskamer. Tijdens deze zitting krijgen beide partijen de kans om hun standpunten toe te lichten. De Ondernemingskamer is pragmatisch en proactief en, wat betekent dat ze kritische vragen stellen en kijken of er mogelijkheden zijn om tot een schikking te komen.

Stap 4: De eerste fase – het onderzoek

Als de Ondernemingskamer vindt dat er gegronde redenen zijn om aan het beleid of gang van zaken binnen de onderneming te twijfelen, wordt er een onderzoek gelast. De Ondernemingskamer stelt een onafhankelijke onderzoeker aan. Deze onderzoeker krijgt toegang tot alle relevante documenten en mag betrokkenen interviewen om te achterhalen wat er precies speelt.

Stap 5: De tweede fase – maatregelen

Op basis van het onderzoeksrapport uit stap 4, kan de Ondernemingskamer in de tweede fase besluiten om maatregelen te nemen. Dat kunnen ingrijpende maatregelen zijn zoals schorsing, het benoemen van tijdelijke bestuurders of het ongeldig verklaren van besluiten. Het doel van deze maatregelen is de continuïteit van de onderneming waarborgen en het vertrouwen te herstellen.

De rol van een advocaat tijdens de enquêteprocedure

Een advocaat helpt jou als aandeelhouder of bestuurder bij het starten of verdedigen van een onderzoek naar het beleid van een bedrijf in de enquêteprocedure. De rol van een advocaat is strategisch, juridisch en procesmatig om jouw belangen te beschermen. Je advocaat helpt je bij:

• Het opstellen van een sterk verzoekschrift of verweerschrift.
• Pleiten bij de Ondernemingskamer.
• Het verzamelen van bewijs voor jouw standpunt.
• Het verdedigen van jouw belangen tijdens de zitting.
• Het begeleiden bij het onderzoek zelf.
• Beoordelen van het eindrapport.
• Het bespreken van vervolgstappen als uit het onderzoek blijkt dat er iets mis is gegaan.

Conclusie

Het enquêterecht is een belangrijk middel om duidelijkheid te krijgen en misstanden binnen een onderneming aan te pakken. Omdat de procedure best ingewikkeld is, is het slim om een gespecialiseerde advocaat in te schakelen. Zo sta je sterker en zorg je dat jouw belangen beschermd worden.

Wil je meer weten over het enquêterecht? Neem dan contact op met onze advocaat Rens Nijdam.